Kalp atış hızı, kalbin bir dakika içinde yaptığı atış sayısı olarak tanımlanır. Kalp atış hızınızı bilmek, kalp ve damar hastalıklarını önlemek için hayati bir önem taşımaktadır.
Her atışta kalp kası vücuda kan pompalamak için kasılır. Kalp atış hızı ve kan basıncını, yani tansiyonu karıştırmamaya dikkat edin. Atardamarlarda oluşan basınç, kalbin her nabızda kana verdiği kuvvetten kaynaklanır, kalp atış hızı ise yalnızca dakikadaki atım miktarını gösterir.
Kalp atış hızı yaşa ve yapılan aktiviteye bağlı olarak doğal olarak değişir. Kalp atış hızı farklı zamanlarda ölçülebilir. Fiziksel hareketsizlik durumunda kalbin dakikada atım sayısına karşılık gelen istirahatte, maksimum veya kalbin stres altında ulaşabileceği dakikadaki maksimum atım değeri, egzersizi bıraktıktan iki dakika sonra kalp atış hızınızın ulaştığı değere karşılık gelen iyileşme dönemi olarak ölçülebilir.
Kalp hızının normal değerleri nedir?
Kalp atış hızını artıran, azaltan veya değiştiren birçok farklı durum vardır.
Dinlenme kalp atış hızında aşağıdaki dakikadaki nabız değerleri normal olarak kabul edilmektedir:
Bebekler: 80 ila 180 bpm
Çocuklar: 80 ila 100 bpm
Gençler: 70 ila 120 bpm
Yetişkinler: 60 ila 90 bpm
Kalp atış hızını etkileyen durumlar
Kişinin yaşına göre kalp hızında fizyolojik değişiklikler meydana gelir. Bununla birlikte, nabız hızını değiştirmeye neden olan başka faktörler de vardır.
– Ortam sıcaklığı ve nem (ısı ve nem, hem dinlenmede hem de hareket sırasında kalp atış hızını artırır),
– Vücut ağırlığı (genellikle fazla kilolu olanların kalp atış hızı daha yüksektir),
– Aritmi veya bir psikolojik durum gibi bazı hastalıklar veya fiziksel durumlar (güçlü duygular veya sürekli kaygı durumları dahil),
– Beslenme, gazlı veya uyarıcı içeceklerin tüketilmesi.
Kalp atış hızı aynı zamanda günün saatine bağlı olarak da değişir. Örneğin, gece, uyku sırasında azalır. Aynı zamanda bir stres, ani bir duygu ve hepsinden önemlisi fiziksel aktivite, kalp atışında bir artışa neden olur.
Bu nedenle değerler istirahatte ölçülmelidir. Ortalama olarak, erkeklerin kalp atış hızı yaklaşık 70 bpm ve kadınların yaklaşık 75 bpm’dir. Bebeklerde, dinlenme hızı yaklaşık 130-150 bpm’dir.
Kalp hızı normal kabul edilen minimum değerlerin altına düştüğünde bradikardi ortaya çıkarken, taşikardi her yaş için maksimum değerlerin üzerindeki değerlerin bulunması durumu olarak tanımlanır.
Dinlenme kalp atış hızı nasıl ölçülür?
Dinlenme kalp atış hızı, bu yöntem çok doğru olmasa da, bileğinizde hissedebildiğiniz atımları sayarak ölçülür.
Bileğinizden nabzınızı ölçmek için 4 basit adım:
– Nabzınızı ölçmeden önce en az 5 dakika oturun. Ayrıca, kalp ritmini değiştirdiği için ölçümden hemen önce kahve ve nikotin gibi uyarıcıları almayın. İdeal olanı, ölçümü sabah uyanır uyanmaz yapmaktır.
– Avuç içi yukarı bakacak ve dirsek hafifçe bükülü olacak şekilde iki elden birini tutun.
– Diğer elinizle, işaret ve orta parmakları başparmağın tabanına, bileğin üzerine yerleştirin. Parmaklar bilek kenarındaki kemik ile başparmağa bağlı tendon arasında olmalıdır. Nabzı hissetmiyorsanız, parmaklarınızı hafifçe hareket ettirin. Ardından, nabzı hissetmek için baskı uygulayarak parmaklarınızı hareketsiz tutun. Aşırı kuvvet uygulamadan parmağınızı hafifçe bileğinize bastırın.
– 30 saniye boyunca kalp atışını sayın ve bir dakika için kalp atış hızınızı bulmak için 2 ile çarpın. Ritim düzensiz ise bir dakika boyunca saymaya devam edin. Ölçümü arka arkaya birkaç gün tekrarlamanız ve ardından elde edilen sonuçların ortalamasını hesaplamanız önerilir.
Kalp atışı hızı karotid arterde, işaret parmağını ve orta parmağı boyun üzerine yerleştirerek ve atımlar hissedilene kadar hafifçe bastırarak ve ardından bir dakika içinde nabzı sayarak da ölçülebilir.
Dakikadaki kalp atış sayısını ölçmeye uygun çeşitli teknolojik araçlar da bulunmaktadır. Özel bir sensörle donatılmış saatlerden, ölçüm yapmanızı sağlayan daha hassas sensörlere sahip evde de kullanılabilen tıbbi cihazlara kadar çeşitlilik gösterir.