İsrail’de Başbakan Benjamin Netanyahu’nun, yargının yetkilerini kısıtlayan yasa teklifi ve sağ siyasetlerine karşı çıkan on binlerce kişi, şovların onuncu haftasında da ülke genelinde meydanlara indi. Netanyahu öncülüğündeki çok sağcı koalisyon hükümetinin yargı düzenlemesine karşı bilhassa her hafta cumartesi akşamı ülke genelinde kitlesel olarak şov düzenleyen İsrailliler, protestoların onuncu haftasında yeniden sokaklardaydı.
Başta Tel Aviv olmak üzere, Hayfa, Batı Kudüs, Birüssebi ve Netanya üzere büyük kentler dahil ülke çapında onlarca noktada gerçekleştirilen şovlara on binlerce İsrailli katıldı.
Önceki haftalarda olduğu üzere en ağır iştirakin gerçekleştiği Tel Aviv’de on binlerce protestocu, konuşmaların yapıldığı miting alanına dönüşen Kaplan Caddesi’nde Hükümet Kompleksi önünde toplandı. İsrail’in farklı sivil toplum örgütlerinden ve çeşitli dallardan temsilciler, meydanda kurulan sahnede demokrasi yanlısı konuşmalar yaptı.
Meydanlardan “Utanın!” sesleri yükseldi
Gösteri alanında Netanyahu’nun Başbakanlığı aleyhinde sık sık kullanılır hale gelen, İngilizce “Suç Bakanı” (Crime Minister) yazılı pankartlara yer verilirken, “Demokrasiye açılan savaş” ve “Yargının bağımsızlığını koruyun” üzere hükümetin yargı düzenlemesini eleştiren dövizler taşındı. Netanyahu’nun hükümet koalisyonunda yer alan ve çok sağcı ve ırkçı siyasetleriyle öne çıkan Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich de protestocuların amacındaydı. Çok sayıda protestocu, Ben-Gvir ve Smotrich aleyhinde yazılmış dövizler ve karikatürler taşıdı.
Tel Aviv mitingindeki protestocular ortasında, çok sağcı partilerin yer aldığı hükümet koalisyonunun, Filistinlilere karşı ırkçı siyasetlerine karşı çıkan aktivistler ile bayan hakları konusunda tehdit oluşturduğuna inanan aktivistler de yer aldı.
Önceki başbakan ve muhalefetteki Yeş Atid (Gelecek Var) partisinin lideri Yair Lapid, gösterilere ülkenin güneyindeki Birüssebi kentinde katıldı. Lapid, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Birüssebi’de 10,000’den fazla şahane protestocuyla birlikteyiz, ülkemiz için savaşıyoruz” tabirlerini kullandı.
Ülke genelindeki protestolar İsrail basınının en fazla öne çıkan gündem hususunu oluştururken, Haaretz gazetesi, Netanyahu’nun “yargı darbesine” karşı çaba için Tel Aviv ve Hayfa’da “dev gösteriler” düzenlendiğini yazdı.
Netanyahu hükümetinin “yargı reformu”
İsrail’de on binlerce kişinin, başta Tel Aviv olmak üzere farklı kentlerde Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesi ve sağ siyasetlerine karşı sürdürdüğü kitlesel şovlar 10 haftayı geride bıraktı. Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandıran, yargının, hakimlerin seçimi üzerindeki tesirini azaltan bir yasa planladıklarını duyurmuştu.
Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının kimi yetkilerini meclise devretmeye yönelik atılımları, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı sistemi ortasında tansiyona yol açmıştı. Ülkedeki en yüksek yargı mercisi olarak vazife yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, Meclisin çıkardığı kanunları, anayasa taslağı olarak kabul edilen “temel yasalara” terslik gerekçesiyle bozma yetkisine sahip.
Netanyahu hükümeti, açıkladığı yargı düzenlemesinde, Yüksek Mahkemenin, Meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisinin elinden alınacağını belirtmişti. İsrail Başsavcısı Gali Baharav-Miara, hükümetin yargı düzenlemesine karşı itirazlarını yazılı olarak iletmiş, “güçler ayrılığı, yargının bağımsızlığı ve kişisel hakların korunması”na ait dertleri olduğunu paylaşmıştı.