Hazine ve Maliye Bakanlığı, kayıt dışı ekonomiyle uğraş kapsamında POS aygıtı ve muharrir kasanın birleştiği yeni jenerasyon ödeme kaydedici aygıtlara geçilmesine karşın hala eski tip POS aygıtlarını kullananlara ceza uygulayacak. Kayıt dışı iktisatla çaba kapsamında perakende satış fişi ve fatura üzere mali evrakların yanlışsız ve vaktinde düzenlenmesi ile kartla ödeme imkanlarının genişletilmesi üzere birçok önlemi uygulamaya başlaşan bakanlığın 2013 yılında devreye aldığı uygulamayla perakende işletmelerde banka kartlarıyla ödeme yapılmasına imkan sağlayan seyyar EFT-POS aygıtları ile fiş düzenleyen ödeme kaydedici aygıtlar birleştirilerek yeni kuşak ödeme kaydedici aygıtların kullanılması öngörüldü. Böylelikle, yeni kuşak ödeme kaydedici aygıtlar üzerinden banka kartları ile yapılan tahsilatlarda slip ve ödeme kaydedici aygıt fişi bütünleşik olarak tek bir doküman halinde düzenlenmeye başladı.
Bu durum, seyyar EFT-POS’lar üzerinden yapılan tahsilatların kayıt dışında kalması, bu aygıtlar üzerinden mevzuata karşıt borç para verilmesi ya da fiş yahut faturaların satış yapılan şahıslardan farklı şahıslar ismine düzenlenmesi üzere suiistimallerin engellenmesini sağladı. Bu dönüşümün tam olarak sağlanamaması üzerine 30 Aralık 2023’te yayımlanan bildirimle, dönüşümün en geç 1 Temmuz 2024’e kadar yapılması kararlaştırıldı. Bildirimle yeni jenerasyon ödeme kaydedici aygıtlar üzerinden banka kartlarıyla ödeme kabul edilmesi mecburiliği da getirildi.
20 bin TL ceza
Bakanlık, seyyar EFT-POS aygıtlarının kullanılmaya devam edildiğinin tespiti üzerine tüm banka ve ödeme kuruluşlarına yazı yazdı. Yazıda, perakende mal ve hizmet sunan işletmelere geçmişte kusurlu olarak verilen seyyar EFT-POS aygıtlarının kullanımına son verilmesi, mükelleflerden bu aygıtların alınması ve bunlar yerine yeni kuşak ödeme kaydedici aygıtların ya da inançlı mali uygulama sistemi bulunan aygıtların verilmesi talep edildi.
Yapılan denetimlerde yasak olmasına karşın seyyar EFT-POS aygıtı kullandığı tespit edilenlere SMS ve mektup da gönderildi. Bu süreçler sonucunda, her tespit için başka ayrı olmak üzere, yasak seyyar EFT-POS aygıtlarını kullanmaya devam eden mükelleflerden bilanço temeline nazaran defter tutanlara 20 bin lira, işletme hesabı aslına nazaran defter tutanlara 10 bin lira ve bu aygıtları mükelleflerden geri almayan banka ve ödeme kuruluşlarına ise 200 bin lira ceza kesilecek. Ayrıyeten, yeni kuşak aygıtlar üzerinden banka kartlarıyla ödeme yapılmasına imkan sağlamayan mükelleflere de tespit başına 20 bin lira ya da 10 bin lira ceza verilecek.
Kayıt dışıyla mücadele
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, vergide adaletin sağlanması, kayıt dışında kalan alanların kavranması ve vergiye ahenk seviyesinin yükseltilmesi gayesi doğrultusundaki çalışmalara kararlılıkla devam ettiklerini belirtti. Şimşek, şunları kaydetti:
“Hatalı POS aygıtlarının kullanımına son verilmesi, mükelleflerden bu aygıtların alınması ve bunlar yerine yeni kuşak ödeme kaydedici aygıtların verilmesi kayıt dışıyla çaba açısından değer taşıyor. Bu değişimi yapmayan mükellefler ile banka ve ödeme kuruluşlarına ceza kesilecek.”