İstanbul Ticaret Üniversitesi Ulaştırma Sistemleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğünce çevrim içi düzenlenen “Kentsel Sistemler ve Ulaştırmanın Yeni Yüzyılı” başlıklı 2022-2023 Akademik Yılı Yüksek Lisans Programları Açılışı birinci dersine katılan Bakan Karaismailoğlu, yatırımlar yapılırken güçlü bir planlama gerektiğini, güzel plan yapıldığında sonucun daha yararlı ve uygulanabilir olduğunu söyledi.
Dünyada krizlerin, kaosların konuşulduğu bir ortamda Türkiye’nin yatırımlarını artırarak sürdürdüğünün altını çizen Karaismailoğlu, bu işin olmazsa olmazının planlamadan geçtiğini belirtti.
Karaismailoğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“O yüzden ulaşım plancılarına çok büyük iş düşüyor. Üniversite hocalarımız ve planlamada yetişen arkadaşlarımızın misyonları çok fazla. Vatandaşa yansıyan yerdeki gelişmeler fakat onun altında planlama en pahalısı ve değerlisi. O planlamalar sonucunda yarar maliyetlerde daha bedelli işler çıkartabiliyorsunuz. Bakanlık olarak yalnızca insan ve yük taşımıyoruz. Veri da taşıyoruz. Dünya nüfusunun yüzde 50’si kentsel alanlarda yaşamakta lakin 2050 yılında datalar gösteriyor ki bu yüzde 70’e çıkacak ve dünya iktisadının yüzde 90’dan fazlası kentsel alanlarda üretilecek. 2020-2050 yılları ortasında ulaşıma yönelik talep yolcu sayısı ve kilometre cinsinden tam iki katına çıkacak. Biz de planlamalarımızı bu doğrultuda yapmak zorundayız. Yeni kuşak mobilite bundan sonra olmazsa olmaz ve bunlar hayatımızda artarak devam edecek. Biz 2053’te Paris İklim Mutabakatı’nda verdiğimiz taahhüt nedeniyle sıfır emisyon doğrultusunda planlamalarımızı yapıyoruz. En çok ilgilendiğimiz işler akıllı ulaşım sistemleri. Akıllı ulaşım sistemlerinin dünyada en erken uygulanmaya başlandığı vilayetlerden bir tanesi İstanbul. Dünyada navigasyon sistemleri Google, Yandex üzere hiçbir uygulama yokken 2007 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi Cep Trafik diye bir uygulama çıkarmıştı. 1,5 milyonun üzerinde abonesi olan bir sistemdi. Navigasyonu dünyada birinci başlatan belediyeydik. Hatta şu anda etkin lakin gerekli yatırımlar yapılmadığı için fazla kullanılmıyor.”
Bakan Karaismailoğlu, otonom araçların gelecek 10 yıl içerisinde varlığını daha çok göstereceğini anlattı.
Sıfır emisyon amaçlarının dünyada çok konuşulduğuna dikkati çeken Karaismailoğlu, “Artık dünyanın en değerli gündemlerinden bir tanesi sıfır emisyon. Burada da ulaşımdan kaynaklı sıfır emisyon çok değerli bir faktör. Ulaşım dalı başka dallar ortasında yüzde 16,2 ile en çok hava kirliliğine sebep olan ikinci kesim.” diye konuştu.
Karaismailoğlu, 17 ülkenin 2050 yılına kadar ulaşımda sıfır karbon emisyon amacı koyduğunu anımsatarak, “2020 yılında dünyada elektrikli araç sayısı 11 milyon, 2025’te bu 85 milyona çıkacak. 2040 yılına geldiğimizde 540 milyona çıkacak. Elektrikli araç trendi artarak devam edecek.” ifadesini kullandı.
“Türkiye 4 saatlik uçuşla 67 ülkeye ulaşım sağlıyor”
Türkiye’nin kuzey, güney, doğu ve batı akslarının tam ortasında bir kesişme noktasında olduğuna işaret eden Karaismailoğlu, şöyle devam etti:
“Türkiye, 67 ülke, 1,6 milyar insan, 38 trilyon dolar gayri safi ulusal hasıla, 7 trilyon dolarlık ticaret hacmine 4 saatlik uçuşla ulaşılan çok değerli bir yerde. Avrasya’nın ortasındayız. ‘Avrasya’ya hakim olan dünyaya hakim olur’ diye kıymetli bir tez var dünyada. Şu anda Çin’den Avrupa’ya yıllık 710 milyar dolar ticaret hacmi var. Bu çoğunlukla Türkiye üzerinden geçiyor. ‘Biz bu 710 milyar dolarlık ticaretten ne kadar hisse alabiliriz?’ Bunun için politikalarımızı geliştiriyoruz. Türkiye’nin pozisyonunun çok kıymetli olduğu ortaya çıkıyor.
Şu anda dünyada ticaret hacmi tam 12 milyar ton, 2030 yılında bu 25 milyar ton olacak. Orta koridor bizim en değerli hazinemiz. Orta koridorda ticaret hacmimizi geliştirmek için siyasetler geliştiriyoruz. Bilhassa Rusya-Ukrayna Savaşı’ndan sonra orta koridorun değeri çok arttı. Kuzey koridorda savaş öncesi yıllık 5 bin blok trenin yüzde 30’unu biz orta koridora almayı hedeflemiştik ancak önümüzdeki yıllarda bu çok daha artacak. Bu orta koridorun kapasitesini arttırmak için siyasetler gerçekleştiriyoruz. Aslında Karadeniz’e kıyısı olan bütün ülkeler limanlarına yatırım yapıyor. Zira önümüzdeki yıllarda Karadeniz ticari göle dönüşecek. Biz de buna hazırlıklı olmak için mevcut liman kapasitelerimizi geliştiriyoruz ve mevcut liman yatırımlarımızı yapıyoruz. Rize İyidere Lojistik Limanı bunlardan bir tanesi, Trabzon’daki kapasitenin geliştirilmesi. Yeniden Samsun Limanı bilhassa Rusya savaşından sonra bilhassa Ro-Ro gemileri için transfer noktası oldu. Bir de Filyos Limanı ve Karasu Limanı çok değerli limanlardan bir tanesi olacak.”
Ulaştırma altyapıları sayesinde bölgelerin altyapısı ve üretimine katkı sağladıklarını aktaran Karaismailoğlu, “Son 20 yıla bakarsanız, Bakanlık olarak tam 183 milyar dolarlık yatırım yaptık. Bu yatırımın yüzde 65’ini kara yollarına ayırmıştık fakat bundan sonra yapacağımız 2053’e kadar olan tam 190 milyar dolarlık yatırımın içerisinde demir yolu yüzde 65’e çıktı. Ondan sonra kara yollarının büsbütün sıfıra inmesi mümkün değil lakin yüzde 25-30’lara düşecek kara yolları yatırımlarımız. Bilhassa demir yolu yüklü yatırım periyoduyla çalışmalarımıza devam ediyoruz. O yüzden 13 bin 200 kilometre olan demir yolu ağımızın tamamını yeniledik. Süratli tren çizgilerimiz 1400 kilometreye kadar çıktı. Bugün için 8 ile ulaşan süratli tren ağımızı 52 ile uzatmak için değerli çalışmalar yaptık.” formunda konuştu.
Karaismailoğlu, Türkiye’nin uzay serüveninin 1990 yılında başladığını lisana getirerek, “Bugüne geldiğimizde muazzam gelişmeler oldu. 2021 yılında 2 tane yeni jenerasyon uyduyu uzaya fırlatan bir Türkiye var artık dünyada. Türksat 4A, Türksat 5A ve Türksat 5B 2021 yılı içerisinde uzaya fırlatıldı. Bunlar 35 yıllık ömrü olan yeni kuşak uydular. Ayrıyeten bunlar ticari uydular, dünyaya hizmet veriyorlar. Ticari olarak gelir alıyoruz biz bu uydulardan. Türksat 6A uydusunun üretimi Ankara’da sağlandı. Büsbütün yerli mühendislerimizle birlikte. İnşallah 2023 yılı amacımız fırlatma için mukavelelerimizi yaptık. Tekrar birebir halde SpaceX tarafından uzaya göndereceğiz.” diye konuştu.
“Türkiye nüfusunun yüzde 83’ü internet kullanıyor”
Dünya nüfusunun yüzde 65’inin, Türkiye nüfusunun ise yüzde 83’ünün internet kullandığını, interneti en fazla kullanan ülkelerden birinin Türkiye olduğunu anlatan Karaismailoğlu, şunları kaydetti:
“Bu şuurla, her yıl artan kapasiteye karşılık vermek için fiber ve uydu yatırımlarımız devam ediyor. 5G değerli planlamalarımız ortasında. 5G bilhassa sanayi, medikal ve sanayide çok farklı ayrıcalıklar sağlayacak ve suratı neredeyse 100 katına çıkarabilecek kıymetli bir teknoloji. Bunu yerli ve ulusal imkanlar ile yapmak için hem özel kesimi destekliyoruz hem de Bakanlık olarak GSM şirketleriyle buna bir an evvel geçmek için 2023 yılı 5G için çok değerli bir yıl olacak. 2021 prestijiyle e-Devlet’in 56 milyon kullanıcısı var. Artık hayatımızın bir kesimi oldu. Osmangazi Köprüsü’nden şu an 60 bine yakın araç geçiyor. Bunun alternatifi feribottu. Köprü açılmadan evvel 10-15 bin taşıma kapasitesi yoktu feribotların. Osmangazi Köprüsü olmasaydı bu trafiğin yüzde 70’i sağlanamayacaktı. 2016 yılında Osmangazi Köprüsü açılmadığı vakit kısıtlı araç olmasına karşın feribottaki geçiş fiyatları 31 dolardı. Biz yalnızca şu anda 10 dolar alıyoruz köprü geçişinden, vatandaşımız memnuniyetle kullanıyor. Ayrıyeten saatlerce süren geçiş artık 5 dakikaya düştü. İstanbul Havalimanı da kamu-özel iş birliği, hem yatırım hem de bedel açısından dünyanın başarılı projelerinden birisi. Burası da 70 milyon metrekare bir alanda, ekonomik kıymeti eksi olan bir alanda 10 milyar avroluk bir yatırımla üretilmiş ve 25 yıllık kamu- özel iş birliği sayesinde toplamda 26 milyar avroluk, devletimize gelir sağlayacak, dünyanın en değerli projelerinden bir adedidir.”