ABD ile Çin ortasında son yıllarda süren gerginlik artarak devam ediyor. Filipinler, Vietnam, Malezya üzere bir çok ülkenin hak argüman ettiği Güney Çin Denizi’ne Çin’in inşa ettiği askeri üslere karşı çıkan ABD bu bölgedeki müttefiklerini desteklemeye devam ediyor. ABD’nin başta Okinawa Adası’ndaki devasa tesis olmak üzere Çin’i çevreleyen Japonya, Güney Kore ve Filipinlerde askeri üsleri bulunuyor. ABD bölgenin ve Pasifik Okyanusu’ndaki ticaret yollarının hakimiyetini Çin’e kaptırmak istemez iken Çin de yepisyeni bir donanma inşa ederek ve Pasifik’teki küçük ülkelerle bağlantı kurarak ABD ablukasını kırmaya uğraşıyor.
AVUSTRALYA’YA DEVASA ASKERİ HAVA ÜSSÜ: UÇAKLAR ÇİN’E ULAŞABİLECEK
ABD Çin’i uygunca hapsetmek için kıymetli bir adım daha attı. Washington Post’un haberine nazaran ABD, Çin’i güneyden de çevrelemek için Çin’in bölgedeki en büyük rakiplerinden biri olan Avustralya’ya dev bir askeri üs inşa ediyor. Avustralya’nın en kuzeyindeki Darwin kentinin yaklaşık 200 km güneyinde Tindal isimli kasabada bulunan bölgesel havalimanı bugün inşaat alanına dönmüş durumda. Havalimanındaki pistler ABD’nin ‘uçan kale’ olarak tanımlanan B-52 bombardıman uçaklarının inip kalkabileceği halde genişletilirken, pistin yanında uçaklar için hangarlar, koruganlar ve devasa yakıt depoları yükseliyor. Bu bombardıman uçakları gerektiğinde yaklaşık 3000 km ötedeki Güney Çin Denizi’ne çarçabuk bu üsten kalkıp ulaşabilecek. ABD bu alana tilt rotorlu dikine kalkabilen hava araçları V-22 Ospreyleri de konuşlandıracak. Bunun yanında Avustralya Hava Kuvvetlerine ilişkin uçaklar da bu üste konuşlu olacak.
İnşaatların devam ettiği Tindal Hava Üssü
ABD AVUSTRALYA’YA YENİ ÜSLER İNŞA EDECEK
ABD aslında 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana Avustralya’da asker bulunduruyor. 1942’de Japonların Darwin kentini bombalaması üzerine Avustralya ABD askerini ülkeye davet etmişti. 2. Dünya Savaşı bittikten sonra birçok üsler terkedilirken ABD yalnızca Batı Avustralya’daki deniz üssünde ve Darwin’de asker bulundurmaya devam etmişti. Lakin artan Çin tehlikesi ve mümkün Çin taarruzunda Avustralya’nın maksat olacağı niyeti ile ABD daha evvel bulunduğu üslere geri gelmeye başladı. Yalnızca Tindal’deki hava üssü değil, ABD tüm kıtanın doğusundan batısına yeni tesisler inşa etmeyi amaçlıyor. Bu tesislerin ortasında yeni havalimanları ve donanma üsleri bulunuyor.
AUKUS PAKTI VE NÜKLEER DENİZALTILAR
Avustralya’daki ‘Çin kıtayı istila edecek’ korkusu yüzünden ülke ABD’ye topraklarını açmış durumda. Son vakitlerde Çin’in Avustralya’nın kuzey komşusu Solomon Adaları ile askeri işbirliği geliştirmesi ve Avustralya’ya yönelik sert telaffuzlar de bu tasaları arttırdı. Yeni üslerin kurulmasının yanında Avustralya, yakın vakitte da ABD ve İngiltere ile AUKUS ismi verilen bir savunma paktı imzalanmıştı. Bu pakt ile ABD, Avustralya’ya milyarlarca dolar karşılığında 4 adet nükleer denizaltı verecek. Denizlerde nükleer güce ve nükleer füze fırlatma kapasitesine sahip olacak olan Avustralya bu formda Çin’in kendisine saldırmasını önlemeyi amaçlıyor.
Avustralya askerleri Filipinler’de ABD ile düzenlenen ortak tatbikatta
‘AVUSTRALYA BATMAZ BİR UÇAK GEMİSİ’
Avustralya savunma bakanı Richard Marles bir röportajda Avustralya’ya inşa edilen üs ile alakalı olarak “Bu caydırıcılıkla ilgili. Gelecekteki çatışmaları caydırmak ve yaşadığımız bölgenin kolektif güvenliğini sağlamak için birlikte çalışıyoruz.” dedi. ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ise Marles ile yaptığı görüşmenin akabinde Avustralya ile olan ittifakı övdü.
Sidney’deki bir fikir kuruluşu olan Lowy Enstitüsü’nde analist olan eski Avustralyalı diplomat Mihai Sora, Avustralya’yı “kritik deniz yollarının tam tabanında batmaz bir uçak gemisi” olarak tanımlıyor. Sora, “Güney Çin Denizi’ndeki riskler arttıkça, Tayvan’daki çatışma riski arttıkça, bilhassa kuzey Avustralya, Amerika Birleşik Devletleri için giderek artan bir stratejik pahaya sahip oluyor” dedi. Çünkü Avustralya, dünya petrol ticaretinin büyük kısmının gerçekleştiği Malakka boğazına ve Güney Çin Denizi’ne yakın pozisyonda.
ÇİN’İN DİKKATİNİ DAHA ÇOK ÇEKEBİLİR
Ancak tüm bu inşaatlara karşı çıkanlar da var. Bu kadar çok ABD üssünün ülkeye inşa edilmesinin Çin’in dikkatini Avustralya’ya daha çok çekeceğinden tasa duyanların sayısı hiç de az değil. Bunun yanında ABD’de de bu hususa kuşku ile yaklaşanlar var. Çünkü Avustralya’nın en büyük ticari ortağı Çin ve ülkedeki Darwin Limanı üzere kıymetli yerler Çinli şirketlere satıldı. Bunun yanında binlerce Çinli ülkeden mülk almaya devam ediyor. Fakat Avustralyalı yetkililer, Çin ile yaşanacak mümkün bir krizde ülkedeki mülk sahibi Çinlilerin sorun çıkaramayacağını ve bu yerlerin kanunlara nazaran çabucak millileştirilebileceğini söz ediyor.