Reuters anketine katılan 14 ekonomistin 11’i TCMB’nin bu ay siyaset faizini sabit bırakacağı görüşünde. Ankete katılan bir kurum haftalık repo faizinin TRINT=ECI 50 baz puan indirilerek yüzde 12.50’ye çekileceğini kestirim ederken, iki kurum ise 100 baz puan indirim yapılacağını öngördü.
Geçen ay yüzde 80’i aşan enflasyon ve devam etmekte olan global sıkılaşma döngüsüne karşın TCMB siyaset faizinde indirime gitmiş ve münasebet olarak iktisatta ivme kaybını göstermişti.
Geçen yıl kasım ayı prestijiyle süratle yükselişe geçen enflasyon, TL’nin de bedel kaybıyla rekor düzeylere tırmandı. Şubat ayında Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde artan global güç maliyetleri ise fiyat artışlarını körükledi ve hükümetin cari fazla maksadını en az 3 yıl öteledi.
YIL SONU TAHMİNİ
Ekonomistler son vakitlerde güç fiyatlarındaki düşüş ve besin fiyatlarındaki artışın yavaşlaması sebebiyle enflasyonun doruğa yaklaşmış olabileceğini öngörüyorlar.
TCMB, enflasyonun sonbaharda yüzde 90 düzeyine yaklaşarak yılı yüzde 60.4 düzeyinde kapatacağı iddiasında bulunurken, hükümet Orta Vadeli Program’da enflasyonun yüzde 65’e düşeceğini öngördü. Reuters’ın enflasyon anketinde ise ekonomistlerin yıl sonu için medyan iddiası yüzde 70 düzeyinde bulunuyor.
“TAHMİN EDİLEMEZ”
Her ay daha çok ekonomist, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın düşük faiz talebi doğrultusunda hareket eden TCMB’nin kararlarının kestirim edilemez olduğunu tabir ederek Reuters anketlerine katılmamayı seçiyor.
Yıl sonunda faiz beklentisi anketindeki toplam sekiz iştirakçiden üç ekonomistin varsayımı yüzde 12 düzeyinde şekillenirken beş ekonomist ise siyaset faizinin yüzde 13’te sabit kalmasını bekliyor.
Capital Economics kıdemli gelişmekte olan piyasalar ekonomisti Liam Peach ise Salı günü açıklanan sanayi üretim datalarında Temmuz ayında aylık bazda bir düşüş görülmesinin akabinde TCMB’nin büyümedeki ılımlılaşmayı sebep göstererek siyaset faizini yüzde 12’ye çekebileceği kestiriminde bulundu.
TCMB ise geçen ayki indirimden sonra mevcut görünüm altında güncellenen siyaset faiz seviyesinin “yeterli” olduğunu söz etmişti. Bankacılar ise kâfi sözünün faiz indirimin eylülde devam etmeyeceğine dair net bir işaret olduğunu söylemişlerdi.
Faizin enflasyona sebep olduğu görüşünü savunan Erdoğan’ın talepleri doğrultusunda geçen yılın sonunda siyaset faizini kademeli olarak 500 baz puan indirerek yüzde 14’e çeken TCMB, enflasyondaki yükselişe karşın ağustosa kadar siyaset faizini değiştirmedi.
YÜZDE 2’NİN ALTINDA KIYMET KAYBETTİ
TL, geçen ay yapılan sürpriz faiz indiriminden beri dolar karşısında yüzde 2’nin altında kıymet kaybetti. Birikimli olarak bakıldığında ise TL, nisan sonundan beri yüzde 19’a yakın, yılbaşından beri yüzde 28’e yakın, son bir yılda ise yüzde 54 bedel kaybetti. TL geçen yıl da yüzde 40’ın üzerinde paha kaybı yaşamıştı.
TCMB faiz indirimi sonrası kendisini kredi ve tahvil piyasasında kendisini daha da belirleyici pozisyona getirecek adımlar da attı. Net ihracat, istihdam, yatırım odaklı kredilere öncelik verilirken bu sayede kalıcı cari fazlaya ulaşılması ve bu istikrarın enflasyonda da kalıcı bir düşüş getireceği öngörülüyor. Bu alanda yer almayan kredilere ise TCMB tarafından ek tahvil tutma yükümlülükleri de getirildi.
Bankalar tahvil yükümlülükleri nedeniyle kurumsal birtakım kredileri artık veremeyecek duruma gelmekten şikayetçi. Şirketler ise ucuzlayan maliyetlere karşın krediye erişimden yakınıyor. TCMB’nin PPK metninde bu mevzudaki mümkün iletileri da takip edilecek.